پیشگیری و درمان:

در صورت درمان سریع گلوکوم و کاهش و به موقع فشار چشم می‌توان مانع ایجاد عوارض دائمی گردید زیرا عصب بینایی پس از آسیب دیدن بهبود نیافته و درمان نمی‌شود اما حتی در این زمان می‌توان با کاهش فشار چشم جلوی آسیب بیشتر را گرفت. هر چند گلوكوم علاج قطعی ندارد ولی درمان‌های رایج بیماری را کنترل می‌کنند. با توجه به مطالب فوق اهمیت تشخیص و درمان زودرس آشکار می‌گردد. بیشتر چشم پزشکان گلوکومی را که تازه تشخیص داده شده است با دارو درمان می‌کنند ولی تحقیقات جدید نشان داده است که گاه جراحی با لیزر، جایگزینی مطمئن‌تر و مؤثرتری است. به طور کلی مهمترین هدف در درمان گلوکوم کاهش فشار چشم جهت کند کردن یا متوقف کردن پیشرفت بیماری و در نتیجه حفظ میدان دید باقی مانده می‌باشد.

روش‌های درمانی گلوکوم شامل موارد زیرند:

ـ درمان دارویی: شایع‌ترین نوع درمان زودرس گلوکوم درمان دارویی است. داروهای گلوکوم بصورت قطره‌های چشمی و قرص تجویز می‌شوند. این داروها به دو شکل سبب کاهش فشار داخل چشم می‌شوند. بعضی باعث کاهش تولید مایع در چشم شده و بعضی به تخلیه بیشتر مایع از درون چشم کمک می‌کنند. داروهای ضد گلوکوم ممکن است تا چند بار در روز تجویز شوند. بیشتر بیماران عوارضی نشان نمی‌دهند ولی بعضی از این داروهای ممکن است سبب سردرد شده و یا بر روی اعضاء دیگر بدن عوارضی داشته باشند. قطره‌ها ممکن است سبب سوزش و قرمزی چشم شوند. داروهای ضد گلوكوم باید تا زمانی که به کنترل فشار داخل چشم کمک می‌کنند مصرف شوند. از آنجا که گلوکوم معمولاً علامتی ندارد، گاهی بیماران داروی خود را قطع کرده و یا فراموش می‌کنند مصرف کنند. توصیه می‌شود قطره‌های چشمی به طور منظم تا پایان دوره درمان استفاده شوند.

ـ جراحی با لیزر: جراحی با لیزر به تخلیه مایع از درون چشم کمک می‌کند. هر چند از این روش می‌توان در هر زمانی استفاده کرد ولی معمولاً از این روش بعد از بررسی نتایج درمان دارویی استفاده می‌شود. در بسیاری موارد بیمار باید بعد از جراحی لیزر نیز دارو مصرف کند (شکل ۲۱-۳).

شکل ۲۱-۳: استفاده از لیزر جهت درمان گلوکوم

ـ روش‌های جراحی رایج: پدر جراحی گلوکوم، هدف ایجاد محل خروج جدیدی برای مایع داخل چشم است. هرچند چشم پزشک در هر زمانی ممکن است تصمیم به جراحی بگیرد ولی معمولاً از این روش در صورت شکست درمانهای دارویی و لیزراستفاده می‌شود.

جراحی در کلینیک یا بیمارستان معمولاً به صورت سرپایی صورت می‌گیرد. قبل از جراحی به بیمار داروهایی جهت آرامش داده شده و سپس چشم تو ط تزریق موادبی‌حس‌کننده در اطراف آن بی‌حس می‌شود. جراح قطعه کوچکی از بافت سفیدی چشم (صلبیه) را برمی‌دارد که باعث به وجود آمدن کانال کوچکی برای عبور مایع درون چشم می‌شود. سپس قسمت سفید چشم که برداشته شده است با لایه نازک و شفافی از ملتحمه پوشانده می‌شود (شکل ۲۲-۳). مایع از مجرای ایجاد شده و از زیر ملتحمهای که روی آن را پوشانده عبور کرده و از چشم خارج می‌شود.

شكل ۲۲-۳: درمان گلوكوم بوسیله جراحی و ایجاد کانالخروجی در زیر ملتحمه (Bleb)

بلافاصله بعد از جراحی، دید شما کمی مختل می‌شود اما این حالت گذرا است. شما باید پس از جراحی برای مقابله با عفونت و تورم ۴ تا ۸ هفته از قطره‌های آنتی‌بیوتیک و ضد التهاب استفاده کنید. باید توجه داشت که این قطره‌ها با قطره‌هایی که قبلا برای درمان گلوكوم مصرف می‌کردید،متفاوتند. شما باید بویژه در چند هفته اول پس از جراحی جهت کنترل فشار چشم مرتباً ویزیت شوید.

در بعضی از بیماران، جراحی حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد در کاهش فشار مؤثر است. با این حال، اگر مجرای جدیدی که طی جراحی به وجود آمده است مسدود شود ممکن است به جراحی دیگری نیاز باشد. در صورتی که شما قبلا تحت جراحی چشمی (نظیر جراحی آب مروارید) قرار نگرفته باشید جراحی گلوکوم بهترین اثر را خواهد داشت.

باید بخاطر داشت که با اینکه جراحی گلوكوم باقیمانده دید شما را حفظ می‌کند ولی باعث بهبود دید از بین رفته قبلی نخواهد شد. در واقع، دید شما ممکن است به خوبی دید قبل از جراحی نباشد، هر چند که در صورت انجام ندادن جراحی در دراز مدت شما ممکن است دید خود را کاملاً از دست بدهد.

جراحی گلوکوم نیز مانند هر جراحی دیگری ممکن است با عوارضی همراه باشد. این عوارض عبارتند از: آب مروارید، مشکلات قرنيه، التهاب یا عفونت داخل چشم و تورم عروق خونی پشت چشم. البته برای هر یک از موارد گفته شده درمان‌های مؤثری وجود دارد.