تجهیزات اپتومتری
تجهیزات
- رتینوسکوپ و افتالموسکوپ
- اتورفراکتومتر
- اسلیت لمپ
- جعبه عینک
- پروژکتور و تابلوی تشخیص عیوب انکساری
- تست دید نزدیک
- تست رنگ
- دیپلوسکوپ
- لنزومتر
- PD متر
- چراغ قوه
در حال حاضر در اپتومتریست و چشم پزشکی ها از عینک سنجش دید کلاسیک و جعبه لنز که حاوی 100 عدد عدسی با عیوب انکسازی دوربین، نزدیک بین و آستیگمات است، استفاده می کنند.
در تشریح تفاوت تشخیص نمره چشم در روش سنتی و مدرن: درروش سنتی ما یک جعبه عینک داشتیم که عدسی ها با شماره های مختلف یکی یکی روی چشم بیمار میگذاشتیم و با استفاده از تابلو و بر اساس گفته خود بیمار، معاینه چشم انجام می شد که در این روش امکان درصدی خطا وجود داشت
جعبه عدسی (اسفر ها و سیلندر ها )
جعبه عدسی :
به جعبه که پر از عدسی هایی با قدرت های متفاوت است جعبه عدسی گویند .
لنز های مختلفی در این جعبه وجود دارد که از مهم ترین آنها اسفر ها و سیلندر ها هستند .
اسفر ها که شامل دو دسته مثبت و منفی هستند برای اصلاح دوربینی و نزدیک بینی استفاده میشوند و معمولادردوطرف جعبه عدسی جای میگیرند که دارای قدرتهای متفاوتی از ۰.۲۵ تا ۲۰ هستند و در جعبه های مختلف درجه بندی های متفاوتی دارند .
سیلندر ها نیز مانند اسفر ها منفی و مثبت دارند اما برای اصلاح آستیگمات مورد استفاده قرار میگیرد و محل قرار گیری آنها در وسطح جعبه عدسی است و دارای قدرت های متفاوت است .
معمولا در جعبه عدسی هایی که لنز های آن کاور پلاستیکی دارند مثبت ها با رنگ مشکی و منفی ها با رنگ قرمز نشان داده می شوند .
امادر جعبه عدسی هایی که لنزهای آن کاور فلزی دارند مثبت یا منفی بودن آن بر رویش درج شده است.
تریال فریم
برای تشخیص نمره چشم از ابزاری بنام تریال فریم استفاده میشود بطوری که با گذاشتن آن در جلوی چشم بیمار و تعویض عدسی های آن پزشک از بیمار میپرسد که با کدام عدسی بهتر میبیند. این وسیله بدنه ای از جنس تیتانیوم دارد و وزن آن کمتر از 50 گرم است ودارای 11 سایزمیباشد .
و قابلیت قرار دادن حداکثر 5 لنز دارد
افتالموسکوپ
افتالموسکوپ دستگاهی است که برای معاینه قسمت های میانی چشم و شبکیه مورد استفاده قرار میگیرد.
این وسیله جهت تعیین سلامتی شبکیه و زجاجیه استفاده میشود. در بیماران مبتلا به سردرد، علامت کلیدی در فعالیت چشمی یافتن دیسکهای بینایی متورم است که معمولا با افزایش فشار درون جمجمه ای همراه است (papolledema)و به افزایش فشار داخل جمجمه ای (ICP) ناشی از: هیدروسفالی ( حالتی که با تجمع مایع مغزی نخاعی در جمجمه مشخص شده و همراه با بزرگ شدن سر، آتروفی مغز، ضعف قوای عقلانی و تشنج است)، افزایش فشار داخل جمجمهای خوشخیم یا تومورهای مغزی است. در بیماران مبتلا به آب سیاه فرورفتگی دیسک بینایی دیده می شود.
در بیماران مبتلا به دیابت شیرین، افتالموسکوپی (هر 6 ماه تا یک سال یک بار) غربالگری و تشخیص به موقع رتینوپاتی (هر نوع بیماری غیر التهابی شبکیه) ناشی از دیابت که علل مهم از دست دادن بینایی هستند، الزامی است. این عارضه را می توان در مراحل اولیه توسط درمان شبکیه با لیزر، برطرف کرد.
افتالموسکوپ ابتدا توسط چارلز بابج در سال 1847 اختراع شد، اما تا سال 1851 که توسط Herman von Helmholtz، مورد بازنگری قرار گرفت قابل استفاده نبود.
در سال 1915، دو دانشمند دیگر، اولین افتالموسکوپ مستقیم دستی را ابداع کردند، که امروزه توسط پزشکان در سراسر دنیا استفاده میشود. باطی روند تکاملی ساخت آن، امروزه افتالموسکوپ، به یکی از پرکاربردترین ابزارها در چشم پزشکی تبدیل شده است.
ساختار
نور درخشان به درون چشم فرد تابیده میشود و نور بازتابی از شبکیه متمرکز می شود. عدسی چشم بیمار همانند یک ذره بین درونی کار میکند. پزشک می تواند توسط افتالموسکوپ بیشتر ناهنجاری های چشم را تشخیص دهد، زیرا فشار افزایش یافته درون جمجمه (برای مثال به علت تومور مغزی) می تواند تغییر چشمگیری در درون چشم به وجود آورد.
سه نوع افتالموسکوپ وجود دارد: مستقیم و غیر مستقیم و Slit-lamp.
افتالموسکوپ Slit- lamp
این دستگاه در جلوی چشم بیمار قرار میگیرد. به علاوه لنزهای آن در نزدیکی چشم جای میگیرند و این امکان را به پزشک میدهد که قسمت قدامی چشم (فوندوس) را نیز معاینه کند. این مدل، مزایای دید سه بعدی، همراه با بزرگنمایی افتالموسکوپی مستقیم را دارد. میدان دیدی را که این مدل تامین میکند گستردهتر از افتالموسکوپ مستقیما است ما به اندازه افتالموسکوپ غیر مستقیم نیست.
نتایج غیرنرمال معاینه، میتوانند شامل هر گونه بیماری چشم مانند زجاجیه کدر، شبکیه جدا شده، مشکلات عصب بینایی، و تغییرات ناشی ازآب سیاه باشند.
از آنجا که با این تست میتوان بسیاری از بیماریهای جدی را در مراحل اولیه تشخیص داد، افتالموسکوپ به عنوان یک تست با ارزش شناخته میشود و دقت آن تا 95-90 درصد تخمین زده میشود. همچنین عوارض دیگر بیماریهای خونی و قلب، بیماریهای مغز و دیابت را نیز مشخص میدهد.
افتالموسکوپ غیرمستقیم
این افتالموسکوپ، از یک چراغ که به دور سر بسته میشود و یک لنز دستی کوچک، تشکیل شده است. افتالموسکوپ غیرمستقیم با میدان دید وسیع، امکان بررسی بهتر و واضح ترعمق چشم را، حتی با وجود آب مروارید، فراهم می کند. افتالموسکوپ غیرمستقیم ممکن است تک چشمی یا دو چشمی باشد.
در نوع غیرمستقیم، بیمار میتواند در حالتهای خوابیده یا نیمه نشسته قرار بگیرد. در این ابزار نور بسیار روشنی به چشم تابانده میشود که البته میتواند ناراحت کننده باشد اما دردناک نیست
افتالموسکوپ مستقیم
افتالموسکوپ مستقیم از نظر اپتیکی بسیار ساده است و به طوردستی استفاده میشود. در این حالت، شبکیه مستقیما قابل مشاهده است. نور مستقیمی از طریق قرنیه به درون چشم برای دیدن پشت کره چشم، تابانده میشود.این افتالموسکوپ از یک نور فلاش کوچک و منبع نور همراه با تعداد زیادی لنز چرخشی با قابلیت بزرگنمایی در حدود 15 تشکیل شده است و اغلب در معاینات ساده استفاده می شود
رتینوسکوپ
رتینوسکوپی برای تعیین شماره عدسی تصحیح کننده، بدون نیاز به همکاری بیمار، به کار میرود. در این حالت بیمار باید چشم را باز و در موقعیتی مناسب برای آزمایش نگه دارد. برای مثال از این روش می توان در مورد کودکی که در حالت بیهوشی است استفاده کرد. همچنین گاهی رتینوسکوپ برای اطمینان از درستی شماره عینک و مقایسه دو سیستم تجویز به کار برده می شود.
رشته ای نور از رتینوسکوپ به درون چشم بیمار که باز نگه داشته شده، فرستاده میشود. این رشته نور از شبکیه باز تاب میشود و برای پزشک مانند یک منبع نور عمل میکند.
از آنجا که جسم واقع در نقطه دور چشم در شبکیه چشم در حال استراحت کانونی می شود، نوری که از شبکیه چشم در حال استراحت می تابد، تصویری متمرکز در نقطه دور ایجاد خواهد کرد. پزشک از درون رتینوسکوپ به چشم بیمار می نگرد و عدسی هایی در مقابل چشم بیمار قرار می دهد تا تصویر شبکیه بیمار در چشم پزشک متمرکز شود. برای تعیین شماره عدسی جهت اصلاح چشم بیمار، پزشک باید توان این عدسیهای اضافه شده را به توان دیوپتری مورد نیاز برای تمرکز چشم در بینهایت، تغییر دهد.