قرمزی چشم نشانه چیست؟
علائم آن و روش های درمان آن چیست؟
هنگامیکه رگ های کوچک خون در قسمت سفیدچشم گشاد یا متورم میشود ، چشم قرمز میشود. در اغلب موارد قرمزی چشم برحسب علل ریشهای همراه با علایم دیگری مانند چشمدرد یا خارش و تاری دید است. در چشم نیز قرمزی چشم ممکن است یک علامت از وجود بیماری یا مشکل باشد. البته قرمزی چشم همیشه علامت یک بیماری چشمی نیست و در بسیاری از موارد یک امر طبیعی می باشد مثل قرمزی چشم بعد از خواب یا قرمزی چشم به دلیل بیدار ماندن بیش از حد و کار سنگین با صفحه نمایشگر رایانه یا قرمزی چشم هنگام سرماخوردگی و یا بعد از گریه.
برخی علت یا بیماریهایی که با قرمزی چشم همراه هستند عبارتند از:
- خراش سطح قرنیه
- ورود اجسام خارجی به چشم
- افزایش فشار چشم
- حساسیت و آلرژی چشم
- عفونتهای چشم
- خشکی چشم و…
خراشها و زخمهای سطح قرنیه
سطح قرنیه چشم از نظر حس درد حساس ترین نقطه بدن میباشد و خراشهای سطحی که در دیگر نقاط بدن ممکن است حتی حس نشود و علامتی نداشته باشد، در سطح قرنیه با علایم بسیار زیادی مانندسوزش٬ قرمزی، اشکریزش و احساس جسم خارجی در پشت پلک خود را نشان می دهند. پس احساس جسم خارجی گاهی به خاطر خراشهای سطح قرنیه میباشد. در این موارد بعد از معاینه چشم و اطمینان از عدم وجود جسم خارجی معمولاً پانسمان چشم و استفاده از یک آنتیبیوتیک موضعی برای جلوگیری از عفونت باعث بر طرف شدن علایم میشود. این پانسمان ها به صورت خارجی یا به صورت لنز پانسمانی انجام میشود و معمولاً پس از یکی دو روز باز میشود.
اجسام خارجی سطح چشم
ورود اجسام خارجی درون چشم میتوانند باعث ایجاد علایمی شبیه خراشهای قرنیه یعنی قرمزی، سوزش، آب ریزش و احساس جسم خارجی شوند. در صورت بروز چنین مشکلی باید ابتدا چشم با آب تمیز شست شو داده شود و اگر جسم خارج نشد جهت جلوگیری از آسیب بیشتر از تلاش بیشتر پرهیز و به چشم پزشک مراجعه شود. متخصص چشم پزشکی با استفاده از میکروسکوپ (Slit lamp) چشم را معاینه کرده آن جسم خارجی را در آورده و در صورت نیاز چشم را پانسمان مینماید حتی گاها ممکن است نیاز به تجویز آنتی بیوتیک موضعی باشد.
افزایش حاد فشار داخلی چشم
افزایش حاد فشار داخلی چشم که بین متخصصین چشم به گلوکوم حاد زاویه بسته شناخته میشود علاوه بر درد و قرمزی چشم موجب تاری دید و در بعضی مواقع سردرد و تهوع و استفراغ نیز میشود. این مشکل معمولاً در زمان غروب در خانمهای میان سال به وجود میآید. این مشکل را آب سیاه حاد نیز مینامند و علت به وجود آمدن آن بسته شدن مسیر خروج مایع زلالیه چشم و تجمع آن و در نتیجه افزایش ناگهانی فشار چشم میباشد. این بالا رفتن فشار باعث درد و قرمزی چشم، تاری دید و دیدن هاله اطراف اشیاء و نیز سردرد و تهوع و استفراغ میشود. از آنجایی که بالا ماندن فشار چشم به صورت طولانی مدت به عصب بینایی و خود چشم صدمات جدی وارد میکند و موجب کم بینایی و یا نابینایی دائمی میشود٬ جهت درمان این مشکل باید با تجویز پزشک متخصص چشم فشار چشم پایین آورده شود و جهت پیشگیری از بروز مجدد این مشکل باید بیمار تحت لیزر درمانی تحت عنوان YAG Laser PI بر روی هر دو چشم قرار بگیرد.
حساسیت و آلرژی های چشم
در حساسیتهای چشمی علاوه بر قرمزی چشم معمولاً خارش و گاها ریزش اشک نیز وجود دارد ولی باید گفت که خارش جزو علامت بارز می باشد. پیدا کردن علت حساسیت در بعضی موارد مانند گرده گیاهان٬ لوازم آرایش آسان است ولی در اکثر موارد پیدا کردن ماده ای که موجب ایجاد حساسیت می باشد٬ سخت است و باتوجه به اینکه هزاران ماده حساسیت زا در هوای تنفسی به خصوص در شهرهای بزرگ وجود دارد گاهی یافتن عامل ایجاد حساسیت امکانپذیر نیست. حساسیتهای چشم معمولاً زود گذر و موقتی بوده و بعد از چند روز حتی بدون درمان بهبود مییابند ولی در بعضی موارد مانند ورم بهاره ملتحمه یا انواع آتوپیک، حساسیت سیر چندماهه و یا چند ساله داشته و برای درمان نیاز به استفاده طولانی از دارو میباشد. درمان حساسیتهای متداول چشمی شامل استفاده از قطرههای موضعی مثل قطره آناپریدین، فلوکورت و کرومولین و استفاده از کمپرس سرد میباشد. خنک کردن چشمها و کمپرس سرد در تسکین و کاهش علایم نقش به سزایی دارد.
بیماری های پلکها
مثل بلفاریت یا به عبارت ساده تر عفونت و التهاب لبههای پلک میتواند باعث سوزش، قرمزی چشم و احساس جسم خارجی شود. در این مورد التهاب و عفونت در لبههای پلک پدیدار میشود و در برخی مواقع شورههای ریزی در لبههای پلک و ریشه مژهها مشاهده میشود. اگر این التهاب شدید شود میتوان آن را با چشم غیرمسلح به صورت قرمزی و ضخیمشدگی لبه پلکها وکم پشت شدن مژهها مشاهده کرد. جهت درمان باید بهداشت لبه پلک رعایت شود که این مهم را میتوان با شستشوی لبه پلک و ریشه مژهها با کف شامپو بچه و ماساژ پلکها، کمپرس پلک ها با حوله گرم به دست آورد. در موارد شدید نیاز به درمان دارویی موضعی و خوراکی است. گاها ممکن است ناهنجاری در رویش مژه ها به صورت مژههای نابجا یا به داخل برجسته شدن مژهها یا همان تریکیاز و یا به داخل برگشتن لبه پلک یا همان آنتروپیون نیز منجر به این مشکلات شود. گاهی هم به خاطر بیماری قبلی مثل تراخم و … نامنظمی در لبه پلک وجود دارد که باعث ایجاد مشکل میشود. در چنین شرایطی در صورتی که علائم با درمانهایی مثل اشک مصنوعی و پمادهای نرمکننده بهبود نیابد، معمولاً نیاز به جراحی برای اصلاح وضعیت غیرطبیعی پیدا میشود.
عفونتهای چشم
معمولاً عفونتهای چشم یا در اصطلاح پزشکی کونژونکتیویتها علاوه بر قرمزی چشم نشانه های دیگری مانند اشک ریزش٬ ترشحات چرکی، چسبندگی پلکها و سوزش چشمها را به همراه دارند. در برخی موارد به خصوص در عفونتهای ویروسی چشم احتمالگلودرد٬ تب و نشانه های سرماخوردگی نیز همراه این نشانهها باشد. در این حالت همان ویروسی که باعث سرماخوردگی شده، چشم را نیز درگیر کرده است. جهت درمان عفونتهای چشم معمولاً باید از قطره یا پماد آنتیبیوتیک موضعی مثل قطره کلرامفنیکل یا پماد ارتیرومایسین استفاده کرد. شست و شوی چشم با چای سرد نیز برای تسکین علایم و کاهش ترشحات مفید است. در نظر داشته باشید که این بیماری باید سیر خود را طی نماید تا سلامتی کامل حاصل شود. در برخی از عفونت های چشمی ممکن است علاوه بر درمان موضعی نیاز به تجویز آنتی بیوتیک خوراکی و یا تزریقی باشد٬ برای مثال درمان عفونت چشمی کودکان زیر پنج سال با باکتری هموفیلوس یا میکروب سوزاک. مساله مهم در این موارد رعایت بهداشت میباشد٬ زیرا این عفونت های چشمی واگیر دار بوده و از راه دست دادن٬ روبوسی و یا استفاده از حوله فرد مبتلا میتواند سرایت پیدا کند.
خشکی چشم
کمبود ترشح اشک و خشکی چشم ممکن است به تنهایی و یا در برخی موارد همراه با بیماریهای سایر اعضاء بدن باشد. برای مثال سندرم شوگرن که خشکی چشم همراه با خشکی دهان و سایر مخاط ها همراه است است. یک از علائم برخی بیماریهای روماتیسمی نیز میتواند خشکی چشم باشد. از علائم خشکی چشم میتوان به احساس جسم خارجی، سوزش، قرمزی چشم و آبریزش از چشم اشاره کرد که در فصول گرم و خشک و مناطق خشک و هوای آلوده شدت مییابد. برخلاف تصوری که از نام آن برمیآید، آبریزش و اشکریزش به خاطر تحریک سطح چشم یکی از علایم خشکی چشم است. درمان خشکی چشم در موارد غیر حاد می تواند انواع قطرههای اشک مصنوعی و مواد نرمکننده باشد و در موارد حاد باید با تشخیص پزشک اقدامات جدی تری لحاظ شود.
قرمزی چشم به دلیل جوشکاری
در صورت انجام جوشکاری بدون عینک٬ اسکی کردن و یا کوهنوردی در محیط برفی بدون عینک و یا کار کردن در محیط هایی که پر از اشعه ماورای بنفش میباشد این مشکل که به UV Keratitis نیز شناخته می شود بروز می نماید. این عارضه به دلیل صدمات وارده به سلول های سطحی قرنیه به وجود می آید. حتما در نظر داشته در صورت بروز این مشکل باشید که درمان های غیر پزشکی بی فایده و گاها خطرناک میباشند و حتما باید به متخصص چشم پزشکی مراجعه نمایید.
علایم آن قرمزی٬ سوزش، درد و آب ریزش شدید چشمها و ترس از نور میباشد. برای درمان پزشک متخصص چشم پس از ریختن قطره آنتیبیوتیک و گشادکننده مردمک آن را پانسمان مینماید که این پانسمان باید حدود یک شبانه روز باقی بماند تا سلولهای آسیبدیده ترمیم شوند.
قرمزی چشم ثانوی به مصرف دارو
بعضی داروها به خصوص داروهای هورمونی در داروهای اعصاب و روان پزشکی میتوانند باعث قرمزی چشم و متسع شدن عروق سطحی چشم شوند که معمولاً با قطع مصرف دارو این علایم بهبود مییابند. حتی بعضی غذاها نیز میتوانند باعث قرمزی چشم شوند به خصوص موادی که کافئین زیاد دارند مثل قهوه. در مواردی که بیمار ناگزیر از مصرف دارو باشد، نیاز به اقدام خاصی برای درمان نیست. بعضی وقتها برای کم شدن قرمزی میتوان به صورت موقت از قطره نفازولین استفاده کرد. باید خاطرنشان کرد که مصرف طولانی مدت قطره نفازولین باعث تشدید علایم قرمزی به دنبال قطع مصرف میشود و باید از مصرف مداوم آن اجتناب کرد. بعضی داروهای موضعی چشمی مثل داروهای ضد گلوکوم و کاهنده فشار چشم، و داروهای ضد ویروس نیز میتوانند قرمزی چشم ایجاد کنند.
خون ریزی زیر ملتحمه
خون ریزی روی سفیدی چشم یا همان خون ریزی زیر ملتحمه یک مشکل شایع به ویژه در افراد مسن و کسانی که سابقه فشار خون بالا دارند میباشد. خون ریزی معمولاً بعد از عطسه یا سرفه یا عصبانیت و در بیشتر موارد خود به خود پدیدار میشود. این قرمزی بدون هیچ علامت همراه دیگری مثل سوزش، احساس جسم خارجی ،کاهش دید، درد یا … میباشد و تا فرد خودش را در آینه نبیند و یا دیگران به او اطلاع ندهند متوجه نخواهد شد. این خون ریزی هیچگونه خطری برای چشم فرد ندارد و در آینده نیز مشکلی به وجود نخواهد آورد و ارتباطی هم با فشار چشم ندارد اما شخص باید حتما تحت بررسی قرار گیرد تا از عدم وجود بیماریهایی از قبیل فشار خون اطمینان حاصل شود. در این حالت خون ریزی در ابتدا پخش میشود و بعد از گذر کمی زمان کم رنگتر میشود و در عرض یک الی دو هفته کاملا جذب میشود و اثرز از آن باقی نمیماند.
التهابهای سطحی کره چشم
در التهابهای سطحی کره چشم مثل اسکلریت و اپیاسکلریت معمولاً قرمزی همراه با حساسیت ودرد در لمس کره چشم وجود دارد. درمان در موارد خفیف با قطرههای کورتوندار موضعی است و در موارد شدیدتر نیاز به درمانهای خوراکی است.
مشکلات سطحی کره چشم
برخی از مشکلات مربوط به سطح کره چشم مانند نامنظمی سطح قرنیه، ناخنک، شل بودن ملتحمه و … میتوانند باعث قرمزی چشم و ناراحتی چشم شوند که درمان بسته به مورد با قطره و پمادهای موضعی نرمکننده و اشک مصنوعی و کورتوندار و در موارد شدیدتر جراحی میباشد.
التهابهای داخل کره چشم
التهابهای داخلی چشم مثل یووئیت باعث ایجاد قرمزی ودرد چشم همراه با ترس از نور میشوند. در بعضی موارد کاهش دید نیز وجود دارد. این التهابها (یووئیتها) معمولاً به صورت عودکننده میباشند و در بعضی از موارد همراه با یک بیماری التهابی بدن مانند بیماریهای روماتیسمی و خودایمنی هستند. به همین خاطر بیمار باید علایم دیگر مثل سابقه درد مفاصل، کمردرد یا آفت دهانی را به پزشک بگوید. درمان معمولاً با قطرههای کورتوندار موضعی و قطرههای گشادکننده مردمک است و در بعضی موارد نیاز به درمانهای دیگر مثل داروهای خوراکی و تزریقات اطراف چشم نیز پیدا میشود. در این جا ضمن درمان مشکل چشمی باید بررسی سایر اعضای بدن از نظر بیماری زمینهای اصلی نیز انجام شود. چرا که درمان اصلی درمان بیماری زمینهای است و درمان چشم فقط به صورت علامتی است. در التهاب داخل چشمی ناشی از انگل گربه (توکسوپلاسما) التهاب داخل چشمی شدید ایجاد میشود که همراه با کاهش دید است. در این بیماری حتماً باید درمان آنتیبیوتیک علیه انگل گربه (توکسوپلاسما) نیز انجام گیرد وگرنه کاهش بینایی به صورت دائمی به جای خواهد ماند.
مشکلات عروقی
در برخی موارد از بیماری عای عروقی که در ناحیه سر و گردن وجود دارند مانند فیستول کاروتید به کاورنو یا همان ارتباط نا به جای سرخرگ با سیاهرگ موجب تجمع خون در بافت ها و در نهایت قرمزی چشم میشود که بدون درد و یا احساس جسم خارجی در چشم میباشد که جهت درمان آن باید بیماری زمینه ای را درمان کرد و نیازی به درمان قرمزی چشم به تنهایی نمیباشد.
Persian 
English