رشته‌های موجود در زجاجیه در بچه‌ها و افراد جوان معمولاً بسیار ظریف است و دیده نمی‌شود اما با بالا رفتن سن این رشته‌ها ضخیم‌تر شده و در بعضی جاها به هم می‌چسبند و باعث ایجاد کدورت می‌شوند که سایه این کدورت بر روی شبکیه به صورت مگس‌پران احساس می‌شود. به علاوه در بسیاری از افراد مسن بخشی از رشته‌های محیطی زجاجیه که به شبکیه متصل بوده از جای خود کنده شده و به داخل بخش‌های مرکزی زجاجیه می‌افتد. این حالت که آن را (جداشدگی خلفی زجاجيه) می‌نامند شایع‌ترین علت ایجاد مگس‌پران است. گاهی اوقات هم وجود التهاب داخل چشمی (یووئیت) سبب تجمع سلولهای التهابی در زجاجیه شده و سبب ایجاد مگس‌پران می‌شود. یک علت دیگر مگس‌پران وجود خونریزی در داخل زجاجیه است؛ مثلا در افراد مبتلا به دیابت ممکن است خونریزی خفیف چشمی ابتدا به صورت یک مگس‌پران دیده شود.
سن بالای ۶۰ سال، ابتلا به نزدیک بینی و سابقه ضربه و جراحی چشم بخصوص جراحی آب مروارید احتمال ابتلا به مگس‌پران را بیشتر می‌کند.

علائم و نشانه‌ها:

مگس‌پران در حقیقت سایه کدورت‌های موجود در مایع زجاجیه است که روی شبکیه می‌افتد و به صورت یک سایه تیره دیده می‌شود. معمولاً با حرکت دادن چشم مگس‌پران هم حرکت می‌کند اما چون جهت حرکت آن در خلاف جهت حرکت چشم می‌باشد نمی‌توان آن را با چشم تعقیب کرد.
سابقه طولانی ابتلا به مگس‌پران بدون عارضه معمولاً خطرناک نبوده و بسیاری از افراد مدتها مبتلا به مگس‌پران بوده‌اند بدون آنکه مشکل خاصی پیدا کنند. اما بروز موارد جدید می‌تواند ناشی از مشکلات جدی چشمی باشد. البته همانطور که گفته شد شایع‌ترین علت بروز مگس‌پران جدید جداشدگی خلفی زجاجیه است که به خودی خود خطری ندارد اما گاهی در حین جدا شدن زجاجیه بخشی از شبکیه نیز همراه با آن کنده می‌شود و باعث ایجاد سوراخ یا پارگی در پرده شبکیه می‌گردد که می‌تواند سبب جدا شدن پرده شبکیه و مشکلات شدید بینایی شود.

تشخيص:

تشخیص علت ایجاد مگس‌پران بدون معاینه دقيق چشم پزشکی امکان پذیر نیست؛ بنابراین لازم است تمام افرادی که اخیرا مبتلا به مگس‌پران شده‌اند حتماً توسط چشم پزشک معاینه شوند. برای انجام معاینه ابتدا مردمک با استفاده از قطره‌های مخصوص باز شده و سپس با استفاده از لنزها و وسایل مخصوص زجاجیه و شبکیه معاینه می‌شود. در صورتی که در معاینه هیچ مشکلی به جزء جداشدگی خلفی زجاجیه وجود نداشته و شبکیه سالم باشد معمولاً خطری بیمار را تهدید نکرده و اقدام خاصی لازم نیست. اما در مواردی که پرده شبکیه اسیب دیده باشد و خونریزی یا التهاب داخل چشمی وجود داشته باشد باید درمان انجام شود.
گاهی بایک نوبت معاینه نمی‌توان علت دقیق مگس‌پران را تشخیص داد. در این حالت معمولاً لازم است معاینه تا زمان حصول اطمینان از عدم وجود خطر در فواصل ۲ تا ۳ هفته یک بار تکرار شود.
نکته مهم آن است که مگس‌پران در صورت همراهی با پارگی شبکیه پس از چند هفته خود به خود کاهش می‌یابد. بنابراین حتی در صورت بهبود خود به خود موارد جدید، لازم است معاینه کامل چشم انجام شود.

پیشگیری و درمان:

همانطور که قبلا گفته شد مگس‌پران معمولاً خطرناک نبوده و نیازی به درمان ندارد. در اکثر موارد پس از چند هفته تا چند ماه مگس‌پران به تدریج کوچک شده و فرد نیز عادت می‌کند که آن را ندیده بگیرد. اما در مواردی که مگس‌پران با سوراخ یا پارگی پرده شبکیه همراه باشد ممکن است نیاز به اقدامات درمانی مثل لیزر یا عمل جراحی برای جلوگیری از پارگی پرده شبکیه وجود داشته باشد.

توصيه‌ها:

همانطور که گفته شد مگس‌پران‌های قدیمی که سال‌ها وجود داشته و تغییر خاصی پیدا نکرده‌اند معمولاً بی‌خطر می‌باشند. اما در موارد زیر لازم است حتماً به چشم پزشک مراجعه شود:

• مگس‌پرانی که جدیدا ایجاد شده است حتی اگر پس از چند هفته خود به خود برطرف شده باشد.
•  مگس‌پران قدیمی که جدیدا بزرگتر شده یا تغییر دیگری پیدا کرده است.
•  مگس‌پران همراه با جرقه حتی اگر پس از چند روز جرقه خود به خود برطرف شده باشد.
•  مگس‌پران همراه با کاهش بینایی، تاری دیدیا احساس وجود پرده در جلوی چشم (این علامت بسیار مهم است و ممکن است ناشی از کنده شدن بخشی از شبکیه باشد که به درمان فوری نیاز دارد).