مگس پران چیست؟

شاید برای شما نیز پیش آمده باشد که سایه هایی را به شکل نقطه و یا خط در تصاویر پیش روی خود دیده باشید!

مگس پران در کلینیک چشمخانه

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که سایه های مزاحمی را به شکل ذرات ریز و یا خطوط محو دیده باشید و هرچه پلک بزنید از بین نروند. اگر این حالت برای شما پیش آمده باشد باید بگوییم که دچار بیماریی به نام مگس پران شده اید. مَگَس‌پَران به سایه‌های مزاحمی که در دید برخی افراد وجود دارد گفته می‌شود. مگس پران ممكن است به صورت بال مگس ، تار عنكبوت ویا دانه ارزن دیده شود و با حركت چشم هم حركت مي كند.

برای اینکه بدانید دلیل پزشکی مگس پران چیست بهتر است بگوییم که مگس‌پران در حقیقت سایه کدورت‌های موجود در مایع زجاجیه می‌باشد که روی شبکیه می‌افتد و به صورت یک سایه تیره دیده می‌شود. چسبندگی و ضخیم شدن رشته‌های زجاجیه، جمع شدن سلول‌های التهابی در زجاجیه یا خونریزی در درون چشم می‌تواند از عامل‌های ایجاد مگس‌پران باشد.

زجاجیه در واقع مایع ای ژله ای می باشد که بخش زیادی از داخل کره چشم را پر کرده و نقش آن حفظ ساختار کروی چشم و تثبیت مکان شبکیه در جایگاه خود می‌باشد. ساختار زجاجیه یک شبکه اسفنجی متشکل از رشته‌های بسیار ظریف که مقادیر فراوان آب و مواد محلول را در خود جای داده  و به آن حالت ژله‌ای بخشیده شکل گرفته است. مگس‌پران در افراد بالای ۶۰ سال، افراد نزدیک‌بین، افراد با پیشینه جراحی چشمی (به‌ویژه جراحی آب مروارید) و افرادی که سابقه التهاب داخل چشمی (یوئیت) دارند بیشتر دیده می‌شود.

مگس‌پران عارضه بسیار شایعی است و با افزایش سن احتمال شیوع آن افزایش می‌یابد به طوریکه بیش از ۷۰–۶۰٪ افراد بالای ۶۰ سال مگس‌پران را تجربه کرده‌اند. رشته‌های موجود در زجاجیه در بچه‌ها و افراد جوان معمولاً بسیار ظریف است و دیده نمی‌شود اما با بالا رفتن سن این رشته‌ها ضخیم‌تر می‌شوند و در بعضی جاها به هم می‌چسبند و باعث ایجاد کدورت می‌شوند که سایه این کدورت بر روی شبکیه به صورت مگس‌پران احساس می‌شود. به علاوه در بسیاری از افراد مسن بخشی از رشته‌های محیطی زجاجیه که به شبکیه متصل بوده و از جای خود کنده می‌شود و به داخل بخش‌های مرکزی زجاجیه می‌افتد. این حالت که آن را (جداشدگی خلفی زجاجیه) می‌نامند شایعترین علت ایجاد مگس‌پران است. گاهی اوقات هم وجود التهاب داخل چشمی (یووئیت) سبب تجمع سلول‌های التهابی در زجاجیه می‌شود که باعث ایجاد مگس‌پران می‌شود. یک علت دیگر مگس‌پران وجود خونریزی در داخل زجاجیه است؛ مثلاً در افراد مبتلا به دیابت ممکن است خونریزی خفیف چشمی ابتدا به صورت یک مگس‌پران دیده شود.

برای درمان مگس پران چه باید کرد؟

همان‌طور که قبلاً هم گفته شد مگس پران معمولاً علت خطرناکی ندارد و نیازی به درمان نیست. در اکثر موارد پس از چند هفته تا چند ماه، مگس پران به تدریج کوچک می‌شود و فرد نیز عادت می‌کند که آن را نادیده بگیرد. اما در مواردی که مگس پران با سوراخ یا پارگی پرده شبکیه همراه باشد، ممکن است نیاز به اقدامات درمانی مثل لیزر یا عمل جراحی برای جلوگیری از پارگی پرده شبکیه وجود داشته باشد. در نهایت همان‌طور که گفته شد مگس پران قدیمی که سال‌ها وجود داشته و تغییر خاصی پیدا نکرده است، معمولاً بی‌خطر است، اما در موارد زیر لازم است حتماً به چشم پزشک مراجعه کنید:

  • مگس‌پرانی که جدیداً ایجاد شده است (حتی اگر پس از چند هفته خود به خود برطرف شده باشد)
  • مگس پران قدیمی که جدیداً بزرگ‌تر شده، یا تغییر دیگری پیدا کرده است.
  • مگس پران همراه با جرقه (حتی اگر پس از چند روز جرقه خود به خود برطرف شده باشد)
  • مگس‌پران همراه با کم شدن یا تاری دید یا احساس وجود پرده در جلوی چشم (این علامت، بسیار مهم است و ممکن است ناشی از کنده شدن بخشی از شبکیه باشد که به درمان فوری نیاز دارد).
fa_IRPersian