سرطان حنجره | علل، انواع، علائم و راه‌های درمان

متاسفانه امروزه بیماری سرطان به شکل عجیبی گسترش یافته است. این بیماری یکی از بیماری‌های خطرناک در زندگی انسان‌ها است که آن‌ها را تهدید می‌کند. سرطان حنجره که به سرطان گلو هم شناخته می‌شود، به دلیل تغییر در پوشش حنجره به وجود می‌آید. دود سیگار، دخانیات و مواردی از این قبیل باعث تحریک بیماری شده و درمان آن زمان زیادی می‌برد. در ادامه به سرطان حنجره و مواد مهم در این باره می‌پردازیم.

سرطان حنجره چیست؟

حنجره یک اصطلاح عمومی است که در ناحیه حلق رشد می‌کند. با توجه به تحقیقات انجام شده می‌توان گفت امکان زنده ماندن افراد مبتلا به سرطان حنجره بر اساس سن بیمار، میزان درگیری و… بستگی دارد. در برخی موارد می‌توان این عارضه را به دیگر سرطان‌های ناحیه گلو مثل تیروئید اشاره کرد. سرطان‌هایی که در بینی، زبان، گوش، گلو، سینوس و غدد بزاقی رخ می‌دهد را سرطان گردن و سر می‌نامند که مهمترین آن سرطان گلو، حلق یا حنجره است.

علائم سرطان حنجره

سرطان حنجره با توجه به نوع و مرحله آن علائم مختلفی دارد. افراد مبتلا به این بیماری در همان ابتدا با گرفتگی و تغییر صدا مواجه می‌شوند. این تغییر صدا معمولاً مدت‌دار بوده و درمانی برای بهبودی آن وجود ندارد. علائم این سرطان در زنان و مردان یکسان بوده و تنها تفاوت آن در تعداد علائم و میزان شدت آن است. علائم ایجاد سرطان حنجره در زنان خشن شدن صدا است. ادامه به علائم سرطان گلو و حنجره اشاره می‌کنیم.

1. کاهش وزن
2. سردرد
3. گلو درد
4. گوش درد
5. سرفه‌های پشت سر هم
6. مشکل در بلع غذا
7. گرفتگی و تغییر صدا
8. متورم شدن گلو
9. اشکال در تکلم
10. تغییر اندازه غدد لنفاوی
11. خشونت صدا و سرفه

در صورت مشاهده علائم به کلینیک چشمخانه مراجعه کنید تا تحت درمان قرار بگیرید.

علت بروز سرطان حنجره

سرطان حنجره می‌تواند ژنتیکی باشد، اما اعمال روزانه شما هم می‌تواند تاثیر مثبتی در بروز آن داشته باشد. کمبود ویتامین آ، مصرف سیگار و دخانیات، نوشیدن الکل، رعایت نکردن بهداشت دهان و مواردی از این قبیل درصد ابتلا به این نوع سرطان را افزایش می‌دهند. از آنجایی که این بیماری انواع مختلفی دارد، علائم آن در هر فرد متفاوت است. از رایج‌ترین عوامل موثر در بروز سرطان حنجره می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

1. فعالیت در محیط‌های سمی و هوای آلوده
2. داشتن رژیم ناسالم
3. زیاده‌روی در مصرف الکل
4. جویدن تنباکو
5. مصرف دخانیات به ویژه سیگار
6. مبتلا شدن به بیماری APv
7. درگیری با بیماری ریفلاکس معده به مری

انواع سرطان حفره دهان

به طور کلی به سرطان حلق و حنجره سرطان گلو نیز می‌گویند. بیشتر گونه‌های سرطانی مربوط به این ناحیه شباهت زیادی با هم دارند؛ به همین دلیل برای تشخیص بهتر سرطان گلو آن‌ها را بر اساس نامشان دسته‌بندی می‌کنند.

1. سرطان اوروفارنکس: سرطان اوروفارنکس یک نوع عفونت ویروسی است که باعث رشد و تشدید زگیل و بیماری‌ها می‌شود. در این سرطان سلول‌ها پشت دهان رشد کرده و تمام نواحی گلو، حنجره و لوزه را در بر می‌گیرد.
2. سرطان نازوفارنکس: منظور از نازوفارنکس حلق و قسمت بالایی کام نرم در سقف دهان بوده که دقیقاً پشت بینی قرار گرفته است. این سرطان ناحیه گوش، حلق و بینی را درگیر می‌کند. با توجه به تحقیقات صورت گرفته علت اصلی ابتلا به این سرطان تاکنون مشخص نشده، اما می‌توان سبک زندگی، ژنتیک، عفونت ویروسی و… را جز عوامل اصلی این عارضه دانست.
3. سرطان سوپراگلوت: این سرطان قسمت بالای حنجره را درگیر می‌کند. اپی‌گلوت غضروفی است که از بلع مواد غذایی به نای جلوگیری می‌کند. منظور از گلوت رشد و تکثیر غیر طبیعی سلول‌های سرطانی است.
4. سرطان هیپوفارنکس: هیپوفارنکس همان گلوی پایینی است که به معده متصل بوده و یکی از سرطان‌های سر و گردن شناخته می‌شود. با توجه به انواع مختلف آن، هیپوفارنکس بر اساس محل شروع سرطان نامگذاری شده است.
5. سرطان ساب گلوت: سرطان ساب گلوت بسیار کم بوده و معمولا ۱ درصد از انواع سرطان حنجره را در بر می‌گیرد. این سرطان نشانه‌ای ندارد و تنها علائم آن ناراحتی تارهای صوتی است. به طور کلی اولین نشانه‌ای که در افراد مبتلا به سرطان ساب گلوت دیده می‌شود، سرفه خونی یا اشکال در تنفس است. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که تومور به سمت بالا حرکت کرده و صدا را بم می‌کند. چنانچه به سرطان حنجره دچار شدید به کلینیک چشمخانه مراجعه کنید تا زیر نظر متخصصان با تجربه این مجموعه باشید.

سرطان حنجره چگونه تشخیص داده می‌شود؟

برای این که مطمئن شوید به سرطان حنجره دچار نشده‌اید از متخصصان آنکولوژیست کلینیک چشمخانه درخواست کمک کنید تا با استفاده از تکنیک‌های زیر به تشخیص بیماری بپردازند.

１. آندوسکوپی:

یکی از شیوه‌های رایج برای تشخیص توده سرطانی در ناحیه حنجره، استفاده از آندوسکوپ است. در این روش لوله مخصوصی وارد گلو می‌کنند تا بافت‌های مربوط به این ناحیه به خوبی بررسی شوند. دوربین انتهای آندوسکوپ تصاویر واضح از گلو و بافت حنجره را دریافت کرده و روی سیستم نشان می‌دهد.

２. لارنگوسکوپی:

نحوه انجام این روش شباهت زیادی به آندوسکوپی دارد. برای انجام آن پزشک از طریق دهان، بینی یا گلو مقداری اسپری بی‌حسی تزریق می‌کند تا بیمار بیهوش شود. اگر لانگوسکوپی بدون بیهوشی انجام گیرد به محض وارد شدن لوله به گلو بیمار سرفه شدیدی می‌کند. لانگوسکوپ از طریق دهان یا بینی وارد حنجره شده و نواحی را با دقت معاینه می‌کند.

3. لاندوسکوپی غیر مستقیم:

در این روش متخصص گوش حلق و بینی با استفاده از یک آینه بلند و نور حلق و تارهای صوتی را بررسی می‌کند.

4. بیوپسی:

بیوپسی نمونه برداری یا تکه برداری که توسط متخصص رادیولوژی و جراح انجام می‌شود. اگر پزشک در روش آندوسکوپی و لانگوسکوپی شاهد ناهنجاری در گلو شده باشد از بیوپسی استفاده می‌کند. در این روش با استفاده از بیوپسی مقداری از بافت مشکوک به سرطان را نمونه برداری کرده و توسط پاتولوژیست مورد بررسی قرار می‌گیرد. معمولاً در این روش نمونه را از وجود ویروس hpv مورد تست قرار می‌گیرند؛ چرا که وجود هرگونه ویروس و عفونت مانند hpv تواند در انتخاب نوع روش درمانی و کنترل توده‌های سرطانی موثر باشد.

5. تصویربرداری:

منظور از تست تصویربرداری آزمایشاتی است که کمک می‌کند نوع سرطان و میزان توسعه آن مشخص شود. اشعه ایکس، ام آی آر، سونوگرافی، سی تی اسکن، اسکن CET، ماموگرافی و… از جمله تست‌های تصویربرداری هستند که برای تشخیص سرطان حنجره به کلینیک چشمانه مراجعه می‌کنند.

طول عمر بیماران سرطان حنجره

به طور کلی عمر افراد مبتلا به سرطان حنجره به نوع، میزان پیشرفت آن و سن بستگی دارد. اطلاع زود هنگام از وجود سرطان باعث افزایش شانس بهبودی می‌شود. این بیماری پس از درمان ممکن است در دو یا سه سال اول عود کند و بعد از گذشت ۵ الی ۶ سال احتمال بازگشت سرطان بسیار کم است. مصرف دخانیات یا الکل معرض ابتلا به سرطان‌های جدید را در افراد بیمار افزایش می‌دهد.

سرطان حنجره بدخیم

همانطور که می‌دانید، سرطان بدخیم حنجره تمایل به رشد سریع دارد. این توده‌ها در حنجره رشد کرده و به مرور زمان اطراف و غدد لنفاوی را درگیر می‌کند. اگر این بیماری حنجره در حال پیشرفت و از نوع بدخیم باشد، پزشک جراح سعی می‌کند بخش یا تمام محل درگیر کننده را بردارد تا بیماری از بین برود. در برخی موارد پزشک مجبور به برداشتن حنجره می‌شود و گاهی هم غده تیروئید را از حنجره بیرون می‌آورند. در افراد مبتلا به سرطان بدخیم، سوراخ استوما به نای ایجاد می‌کند تا فرد دچار مشکل تنفس نشود. در این روش درمان، بیمار سرطانی گفتار خود را از دست داده و می‌تواند با کمک جعبه صوتی صحبت کردن را دوباره یاد بگیرد.

راه‌های پیشگیری از سرطان حنجره

در این بخش به مواردی می‌پردازیم که می‌توان با رعایت آن‌ها خطر ابتلا به سرطان حنجره را تا حدودی کاهش داد. این موارد به شرح زیر است.

1. پرهیز از مصرف الکل و سیگار
2. رعایت نکات بهداشتی
3. جدی گرفتن ویروس hpv و دریافت واکسن
4. پیروی از رژیم سالم و مغذی که سرشار از میوه و سبزیجات باشد.

درمان سرطان حنجره

درمان سرطان حنجره با توجه به محل بروز، نوع و شدت آن بستگی دارد. البته حائز اهمیت است که بدانیم کدام یک از سلول‌های بافت حنجره درگیر سرطان شده و همچنین از وجود ویروس hpv نیز اطمینان حاصل کنید؛ چرا که وجود این ویروس تاثیر زیادی در پیشرفت بیماری دارد. روش‌های مختلفی برای درمان سرطان حنجره وجود دارد که هر کدام عوارض جانبی و مزایای به خصوصی دارند. پزشک کلینیک چشمخانه با در نظر گرفتن گزینه‌های بد و خوب بهترین روش درمان را برای بهبودی کامل و هرچه سریع‌تر بیمار انتخاب می‌کند. در زیر به روش‌هایی اشاره می‌کنیم که می‌توان با استفاده از آن‌ها سرطان حنجره را درمان کرد.

پرتو درمانی:

یکی از راه‌های درمانی سرطان حنجره، استفاده از روش پرتو درمانی است. در این روش از اشعه ایکس و پروتون‌ها برای تابیدن پرتوهای قوی به ناحیه درگیر به سرطان استفاده می‌کند. با این روش می‌توان سلول‌های سرطانی و بافت‌های درگیر شده را با دقت بررسی و آن‌ها را نابود کرد. به طور کلی پرتو درمانی به دو روش تقسیم می‌شود که به شرح زیر است.

1. پرتو درمانی خارجی: در این روش از یک دستگاه با ابعاد بزرگ استفاده می‌کنند. دستگاه را طبق میزان درگیری سرطان تنظیم کرده به گونه‌ای که نور مستقیماً به ناحیه درگیر کننده می‌تابد.
2. براکی تراپی: این روش یک پرتاب درمانی است که برای مهار یا نابود کردن توده‌های سرطانی و غیرطبیعی از سیم یا دانه‌های کوچک استفاده می‌کند. این دانه‌ها را اطراف توده سرطانی می‌کارند تا کم کم ضعیف و نابود شوند.

سرطان حنجره در صورتی می‌تواند با پرتو درمانی درمان شود که به شکل یک توده کوچک بوده و در حال رشد نباشد. با پیشرفت بیماری پزشک انواع روش‌های درمانی را مثل پرتو درمانی، رادیوتراپی، لارنژکتومی، ایمونوتراپی، شیمی درمانی و جراحی را به شکل همزمان به بیمار تجویز می‌کند. اگر این سرطان به مرحله‌ای برسد که قابل کنترل نباشد، آنکوژیست تلاش می‌کند تا برای کاهش علائم آزاردهنده از پرتو درمانی استفاده کند.

عمل سرطان حنجره

عمل این سرطان به عوامل مختلف مثل مرحله سرطان، نوع سرطان و محل رشد سلول‌ها بستگی دارد. جراحی حنجره معمولاً در اتاق عمل به دو شیوه باز یا با استفاده از تکنیک‌های آندوسکوپ انجام می‌شود. در روش باز برش‌های کوچکی برای دسترسی به حنجره انجام می‌شود، اما در روش آندوسکوپ نیازی به بریدگی روی گردن نیست، بلکه با استفاده از ابزارهای خاص (لوله توخالی) را از طریق دهان وارد حنجره کرده تا تارهای صوتی به خوبی بررسی شود. برخی از این ابزارها کوچک هستند که برای برداشتن بافت‌های سرطانی آسیب دیده استفاده می‌گردد. در ادامه به روش‌های دیگر جراحی شاره می‌کنیم.

1. عمل با کالبدشکافی گردن: در این روش پزشک جراح روی گلو را می‌شکافد و با استفاده از ابزارهای مخصوص بافت‌های سرطانی و غدد لنفاوی را براساس میزان شدت بیرون می‌آورد.
2. عمل با لارنژکتومی: لارنژکتومی به معنای برداشتن قسمتی از گلو است. این جراحی تحت بیهوشی کامل قرار گرفته و بین پنج الی ده دقیقه زمان می‌برد. در ادامه به اقدامات قبل از عمل سرطان حنجره اشاره می‌کنیم.

• انجام آزمایش خون
• معاینه کامل بدن
• کمک گرفتن از مشاوره ترک سیگار در صورت لزوم
• داشتن مشاوره تغذیه برای یک رژیم سالم
• قطع موقت مصرف برخی از داروها مثل ایبوپروفن، آسپرین و…
• ۸ ساعت ناشتا بودن قبل از عمل

درمان سرطان حنجره با لیزر:

در صورتی از لیزر برای درمان این سرطان استفاده می‌کنند که بخش کوچکی از حنجره درگیر شده باشد. چنانچه سرطان حنجره، تارهای صوتی و سطح گلو را درگیر کرده باشد از آندوسکوپ و لیزر برای رفع آن استفاده می‌کنند. در انجام آن پزشک با ابزارهای لیزر خراش کوچکی ایجاد کرده و با گرمای آن سلول‌های سرطانی را نابود می‌کنند.

درمان هدفمند:

یکی از روش‌های تاثیرگذار برای از بین بردن سلول‌های سرطانی، درمان هدفمند است. منظور از درمان هدفمند روشی است که با استفاده از داروها رشد تومور یا غده سرطانی را متوقف می‌کنند. برخی از داروها نقاط قوت سلول‌های غیر طبیعی را هدف قرار می‌دهند. این روش از رشد و تکثیر سلول‌های غیر طبیعی جلوگیری کرده و به مرور باعث از بین رفتن سرطان حنجره می‌شود.

ایمونوتراپی:

ایمونوتراپی یکی دیگر از روش‌های درمان سرطان حنجره است که تاثیر زیادی بر سیستم ایمنی بیمار می‌گذارد. این روش نوعی درمان بیولوژیک است یعنی برای تقویت سیستم ایمنی از یک سری دارایی زیستی استفاده می‌کند. انجام ایمونوتراپی با توجه به شرایط جسمی بیمار از قبیل واکنش بدن نسبت به درمان، نوع سرطان و میزان پیشرفت بستگی دارد. پزشک زمانی از ایمونوتراپی استفاده می‌کند که هیچ کدام از روش‌های درمانی پاسخ نداده باشند.

شیمی درمانی:

شیمی درمانی یکی دیگر از روش‌های رایج برای درمان سرطان است که در کنار پرتو درمانی انجام می‌شود. در این روش پزشک با استفاده از داروهای مخصوص شیمی درمانی را آغاز می‌کند. این داروها مانع رشد سریع سلول‌های سرطانی می‌شوند.

نتیجه‌گیری از سرطان حنجره

سرطان حنجره نسبت به سایر سرطان‌ها شایع نیست و احتمال آن که افراد به آن مبتلا شوند بسیار کم است. برای جلوگیری از این بیماری باید عوامل خطر ابتلا را از زندگی دور کنید. مصرف الکل و دود دخانیات یکی از دلایل اصلی ابتلا با سرطان گلو و حنجره است. چنانچه به تازگی علائم جدیدی از سرطان حنجره در خود مشاهده کرده‌اید با کلینیک چشمخانه تماس بگیرید و نوبت خود را رزرو کنید.