شالازیون یا کیست میبومین چیست؟
شالازیون یا کیست میبومین یک توده ساچمه مانند بدون درد در لبه پلک فوقانی یا تحتانی است. از ویژگیهای این بیماری تورم تدریجی و بدون التهاب غده در طول چند هفته است.
علل:
شالازیون در واقع تورم غیرعفونی و استریل غدد چربی پلک است که در نتیجه انسداد مجرای غدد چربی پلک به وجود میآید و اغلب با بلفاریت (التهاب لبه پلک) همراه میباشد.
علائم و نشانهها:
این بیماری غالبأ علامتی ندارد و فقط به صورت تودهای ساچمه مانند در پلک احساس میشود. در بعضی مواقع این توده ساچمه مانند به مرور زمان بزرگتر و عفونی شده و با قرمزی و درد همراه میشود. بنابراین تمیز کردن پلکها به طور منظم و دقیق برای پیشگیری از ایجاد این توده مهم است.
در حالت طبیعی شالازیون معمولاً به مرور زمان کوچک میشود، ولی ناپدید شدن کامل آن ممکن است چند ماه طول بکشد. اگر شالازیون بزرگ شود ممکن است بر روی کره چشم فشار وارد کرده و موجب آستیگماتیسم شود. بعلاوه این توده میتواند از نظر زیبایی برای بیمار مشکل آفرین باشد.
تشخيص:
عدم وجود درد، تورم تدریجی و فقدان علائم التهابی به تشخیص و تفکیک این بیماری از سایر انواع مشابه کمک کننده است.
پیشگیری و درمان:
شالازیون کوچک و بدون علامت به درمان نیاز نداشته و در عرض چند ماه خودبخود برطرف میشود. اگر توده بزرگ بوده و به مرور زمان کوچکتر نشود، ابتدا میتوان از کمپرس گرم پلک به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روزی ۳ بار استفاده کرد.
اگر شالازیون عفونی شود پزشک آنتیبیوتیکی به شکل قرص، پماد و یا هر دو را تجویز خواهد کرد.
در صورتی که شالازیون کوچک نشده و یا باعث آزار بیمار از نظر زیبایی شود انجام جراحی کوچکی جهت برداشتن توده لازم میگردد. در طی این عمل قطره بیحسی در چشم ریخته شده و سپس پلک توسط تزریقی که ممکن است در ابتدا کمی دردناک باشد، به طور موضعی بیحس میگردد (شکل۱). پس از آن پلک مبتلا بلند شده و توسط یک گیره فلزی نگه داشته میشود (شکل ۱). برشی عمودی و کوچک در داخل پلک جایی که قابل دیدن نیست داده شده و محتویات داخل کیست با یک وسیله مخصوص برداشته میشود. (شکل۱) در پایان پد یا محافظی برای یک ساعت روی چشم شما گذاشته میشود.
لازم به ذکر است که هر گونه ناراحتی ایجاد شده خفيف و ملایم خواهد بود. در بچههای کوچک انجام جراحی شالازیون با بیحسی موضعی امکان پذیر نیست، در این افراد جراحی تحت بیهوشی عمومی و در اتاق عمل انجام میشود.
پس از برداشتن پانسمان ممکن است ترشحاتی رقیق و خونی بر روی پانسمان یا در داخل چشم دیده شود. این امر طبیعی است و جای نگرانی ندارد. معمولاً این ترشحات ظرف یکی دو روز برطرف میشود. اغلب پس از انجام جراحی در محل عمل کبودی و تورم ایجاد میشود که این امر نیز طبیعی است. کبودی معمولاً ظرف ۱۰ روز تا دو هفته برطرف میشود.
پس از عمل ممکن است چشم پزشک به بیمار توصیه کند که تا چند روز از قطرهها، پمادهای آنتیبیوتیک یا ضدالتهاب استفاده کند. مصرف این داروها باعث کاهش التهاب و بهبود سریعتر محل عمل خواهد شد.
در صورت بروز درد در محل عمل میتوان از مسکنهای معمولی مثل استامینوفن برای کنترل درد استفاده کرد.
توصیهها:
ـ تمیز کردن پلکها به طور منظم و دقیق و رعایت بهداشت برای پیشگیری از ایجاد شالازیون بسیار مهم است.
ـ در صورت عود مکرر شالازیون نمونه برداری از پلک (بیوپسی) توصیه میشود.