نزدیک بینی
زمانی که چشم به دلیل اشکال انکساری قادر به دیدن اشیای دور نباشد اصطلاحاً نزدیک بین نامیده میشود. بهعبارت دیگر نزدیک بین به افرادی گفته میشود که بدونعینک تنها میتوانند اشیای نزدیک را ببینند. بیش از ۲۵% افرادجهان دچار درجاتی از نزدیک بینی هستند (تقریباً ۱۵میلیون ایرانی). اصطلاح در پزشکی به این افراد میوپ[1] گفته میشود.
[1]. Myopia
علل:
مهمترین علت نزدیک بینی، حالت ارثی آن میباشد. نزدیک بینی معمولاً از اوایل دهه دوم زندگی شروع شده و با رشد اندازه چشم در طی بلوغ افزایش مییابد و معمولاً بعد از 18 سالگی متوقف میشود.
تاکنون ثابت نشده است که مطالعه در سنین کودکی، مطالعه طولانی، مطالعه در شب، تماشای تلویزیون از نزدیک و یا استفاده از عینک نامناسب باعث ایجاد نزدیک بینی گردد.
اگر قرنیه نسبت به اندازه چشم انحنای بیشتری داشته باشد یا اندازه چشم نسبت به انحنای قرنیه بیشتر از حد معمول باشد نزدیک بینی ایجاد میگردد. در نتیجه نور واردهبه چشم از اشیای دور بصورت دقیق بر روی شبکیه متمرکز نشده و وضوح تصاویر کاهش مییابد (شکل ۱-۴). تغییراتعدسی در آب مروارید نیز از علل دیگر نزدیک بینی میباشد.
شکل ۱-۴: محل ایجاد تصویر در جلوی شبکیه در چشمنزدیک بین و اصلاح آن با استفاده از عدسی مقعر
علائم و نشانهها:
تاردیدن اشیای دور دست بارزترین علامت نزدیک بینی است. سردرد به طور نادر بویژه در بیماران با نزدیک بینی خفیف دیده میشود. افراد نزدیک بین حتی در سن پیر چشمی قادرند کتاب را بدون استفاده از عینک مطالعه کنند. بیماران با درجه نزدیک بینی بالا مستعد ابتلا به آب سیاه (گلوكوم) و پارگی شبکیه هستند.
تشخيص:
اندازه گیری حدت بینایی: در این آزمون از بیمار خواسته میشود از فاصله ۶ متری در حالی که یکی از چشمهای خود را گرفته است به تصویری از حروف یا اشکال در جهات مختلف (چارت اسنان) نگاه کرده و جهت یانوع شکل مورد اشاره پزشک را در هر سطر اعلام کند. این آزمون مجددا با چشم دیگر انجام میشود. در بعضی مواقع از بیمار خواسته شود تا از میان یک صفحه که در وسط آن سوراخ ریزی تعبیه شده است به تابلو نگاه کند. انجام این آزمایش درافتراق عیوب انکساری از سایر بیماریهای چشمی مختل کننده دید کمک کننده است.
رتینوسکوپی: در این روش شبکیه در پشت چشم توسط نوردرخشانی که به چشم تابیده میشود، معاینه میگردد. نور تابیده شدهمیتواند سبب اختلال موقت بینایی شده و برای چند دقیقه همه چیز قرمز رنگ به نظر رسد.
سیکلوپلژی: برای راحتی در معاینه قسمت پشتی چشم، ممکن است از قطرههای چشمی فلج کننده تطابق جهت گشاد کردن مردمک استفاده شود. بعضی قطرهها ممکن است برای چند ثانیه سبب سوزش چشم شود. این قطرهها ظرف ۱۰ ثانیه عملکرد خود را شروع کرده و میتوانند اثرات خود را تا ساعتها داشته باشند بنابراین ممکن است بعد از استفاده از قطرهها اجسام نزدیک تا مدتی به خوبی دیده نشوند و چشمهانسبت به نور حساس گردند. در این صورت استفاده از عینکهای تیرهمیتواند کمک کننده باشد. این حالت به تدریج بهبود مییابد.
کراتومتری: با استفاده از این روش شعاع انحنای قرنیه جهت انتخاب لنز تماسی مناسب بررسی میگردد.
پیشگیری و درمان:
برای اصلاح نزدیک بینی از عینک مناسب با عدسی مقعر و یا لنزهای تماسی استفاده میشود (شکل ۱-۴). در صورت نیاز از روشهای جراحی نیز استفاده میگردد(به مبحث جراحی عیوب انکساری مراجعه شود). جراحی انکساری مشکل استفاده از عینک و لنز نامرئی را حل میکند در صورت ابتلا به گلوکوم و پارگی شبکیه کنترل فشار چشم و بررسی شبکیه تا آخر عمر ادامه خواهد داشت.
توصیهها:
توصیه میشود در صورت معاینه با استفاده از قطرههای چشمی فلج کننده تطابق و زمانی که مردمکهای شما بزرگ و گشاد شدهاند رانندگی نکنید.